PostImageBlock
/endPostImageBlock

جهان آفرینش دارای قوانینی است که آن قوانین را آفریننده ی جهان وضع نموده است. آفریننده ای که حکیم است و هیچ کاری را بیهوده و بدون حکمت انجام نداده است.

در سراسر این جهان که می نگریم چیزی جز عظمت و بزرگی خالق نمی بینیم. قوانینی که وضع کرده و سنتهائی که قرار داده، هیچکدام دارای کمترین نقص و نارسائی نیست و دانشمندان و اندیشه وران در تحلیل و کشف علل این قوانین در تکاپو می باشند. به رمز و راز برخی از این پدیده ها پی می برند ولی در تحلیل بسیاری از اسرار آفرینش و رموز هستی ناتوان می مانند.

برای خواندن بقیه این  مطلب جالب روی ادامه کلیک کنید

( ادامه)

PostImageBlock
/endPostImageBlock

محمديعقوب بشوى

مقدمه:

در منابع تفسيرى، حديثى، رجالى و تاريخى اهل سنت صدها آيه (با پژوهش نگارنده، 135 آيه به دست آمد) در شأن فاطمه(س) و صدها روايات در باره فضايل و كمالات معنوى و شخصيت بى‏نظير ام‏ابيها، سرور زنان همه عالم، دختر يگانه رسول اكرم(ص) يافت مى‏شود. بحث و تحليل و جمع‏آورى آنها نيازمند چندين جلد كتاب سترگ است.

در اين مقاله برترى فاطمه(س) بر مريم(س) از ديدگاه قرآن، روايات شيعى و سنى و ديدگاه دانشمندان اهل سنت بحث شده است، به اميد اينكه همه ما از شفاعت ايشان در روز محشر بهره‏مند شويم.

برترين زن جهان

«و إذْ قالتِ الْملائكةُ يا مريمُ إنّ اللّه‏ اصطفيكِ و طَهَّركِ و اصْطفيكِ على نساء العالمين؛(1) به ياد آر زمانى را كه ملائكه گفتند: اى مريم، بدان خدا تو را براى اهدافى كه دارد انتخاب كرد و پاكيزه گرداند و از ميان همه زنان عالم برگزيد.»

دانشمندان اهل سنت در ذيل اين آيه روايات زيادى در باره برترى و فضل چهار زن آورده‏اند. اين روايات را صحابه معروفى همچون ابن‏عباس، انس، ابى‏ليلى، ابوهريره، عايشه، عبدالرحمن بن‏ابى‏ليلى، جابر بن‏عبداللّه‏، ابوسعيد، حذيفه، ام‏سلمه، ابواسلمى، ابن‏مسعود، ابن‏عمر، عمران بن‏حصين، جابر بن‏سمره، ابى‏بريده اسلمى و ديگران گزارش كرده، از اهل بيت امام على(ع) و از خودِ حضرت فاطمه(ع) نقل كرده‏اند. نمونه‏هايى از اين گونه روايات را ذكر مى‏كنيم.

رسول خدا(ص) خطاب به فاطمه(ع) فرمود: «يا فاطمة ألا ترضين أنْ تكونى سيدة نساء العالمين، و سيدة نساء هذه الامة، و سيدة نساء المؤمنين؛(2) اى فاطمه، آيا خشنود نيستى كه برترين بانوى زنان جهان و بانوى زنان اين امت و بانوى زنان باايمان باشى!»

اين حديث را حاكم و ذهبى صحيح مى‏دانند.(3) بغوى گفته: «بر درستى اين حديث، اتفاق نظر هست».(4) پيامبر(ص) در جاهاى مختلف و متعدد با تعابير گوناگون بر افضليت و برترى فاطمه زهرا(ع) بر همه زنان عالم تأكيد داشت. هنگامى كه فاطمه بيمار شده بود و پيامبر اين سخن را به اصحاب گفت، آنان همراه پيامبر براى عيادت فاطمه به خانه‏اش آمدند. پيامبر از بيرون خانه صدا زد كه: دخترم، خودت را بپوشان چون جمعى از ياران به عيادت تو مى‏آيند، از آنجا كه لباس دخترش فاطمه كافى نبود عباى خود را از پشت در به او داد. پيامبر و ياران وارد شدند و بعد از عيادت از خانه بيرون آمدند، رو به يكديگر كرده از بيمارى فاطمه اظهار تأسف مى‏كردند، پيامبر به آنها فرمود: «اما إنّها سيدة النساء يوم القيامة؛(5) بدانيد او بانوى تمام زنان در قيامت است.»

عايشه روايت مى‏كند: «روزى فاطمه نزد پيامبر آمد. راه رفتن او درست مانند راه رفتن رسول اكرم بود، پيامبر فرمود: خوش آمدى دخترم، پس او را طرف راست يا چپ خود نشاند، بعد رازى در گوش او گفت و به دنبال آن فاطمه گريان شد. گفتم: چرا گريه مى‏كنى؟ [پاسخ نداد] بار ديگر پيامبر راز ديگرى به او گفت، فاطمه خندان شد. گفتم: تا امروز شادى كه چنين با غم نزديك باشد نديده بودم. از علت آن سؤال كردم. فاطمه گفت: سرّ رسول خدا را فاش نمى‏كنم! رازدارى ادامه داشت تا پيامبر از دنيا رفت. آنگاه سؤال كردم، گفت: مرتبه اوّل پيامبر به من فرمود: جبرئيل هر سال يك بار قرآن را بر من عرضه مى‏داشت، امسال دو بار عرضه داشت، فكر مى‏كنم فقط به اين دليل است كه اجل من نزديك شده، و تو اولين كسى خواهى بود كه به من ملحق مى‏شوى. هنگامى كه اين سخن را شنيدم گريه كردم.

سپس فرمود: «اما ترضين أنْ تكونى سيدة نساء أهل الجنة أو نساء المؤمنين؛ خشنود نمى‏شوى كه بانوى زنان بهشت يا زنان باايمان باشى» هنگامى كه اين سخن را شنيدم شاد و خندان شدم.»(6)

در برخى روايات از سيادت چهار زن صحبت شده است. پيامبر اكرم(ص) فرمود: «افضل نساء العالمين خديجة، و فاطمة و مريم و آسية امرأة فرعون».(7)

در روايات تعابير مختلفى آمده همچون: «خير نساء العالمين أربع مِنْهُنّ فاطمة؛ أفضل نساء أهل الجنة أربع منهن فاطمة؛ سيدة نساء اهل الجنة أربع منهن فاطمة» كه مضمون همگى برترى بانوى آفتاب بر تمامى زنان است. همچنين «كمل مِن الرجال كثير و لم يكمل مِن النساء إلا مريم بنت عمران و آسيه بنت‏مزاحم (امرأة فرعون) و خديجة بنت خويلد و فاطمة بنت محمد؛(8) بسيارى از مردان، كامل گشتند و از ميان زنان، اينان كامل شدند: «مريم (دختر عمران) آسيه (دختر مزاحم و زن فرعون) خديجه (دختر خويلد) و فاطمه (دختر محمد)».

فاطمه برتر است يا مريم؟!

براى روشن شدن اين مسئله بايد به دو منبع اصلى يعنى قرآن و روايات رجوع كنيم تا معلوم شود كدام افضل معرفى شده است.

فاطمه افضل از مريم از منظر قرآن:

در آيه است: «و إذْ قالت الملائكةُ يا مريمُ إنّ اللّه‏ اصطفيكِ و طهرّكِ و اصطفيكِ على نساء العالمين يا مريمُ اْقنُتى لربّكِ و اسْجدى و ارْكعى مع الراكعين؛(9)

و به ياد آر زمانى را كه ملائكه گفتند: اى مريم، بى‏شك خداوند تو را برگزيده و تو را طهارت بخشيده و بر زنان عالم برترى داده است. اى مريم، براى پروردگارت فروتن و مطيع باش و سجده كن و با ساير ركوع‏كنندگان ركوع كن.»

در اين آيات دو نكته قابل دقت است.